Dawny kościół Benedyktynek, obecnie seminaryjny, św. Michała Archanioła, murowany, wzniesiony w l. 1686-96 wg proj. Jana Michała Linka, z fundacji Zofii Sieniawskiej, dla konwentu sprowadzonego tu Chełmna, dobudowa zakrystii po 1864 r. Jednonawowy o wystroju wnętrza barokowym. W ołtarzu głównym płaskorzeźba przedstawiająca Ostatnią Wieczerzę. Ambona z 1695 r. oparta o pień drzewa genealogicznego wychodzącego z serca św. Benedykta, bogato dekorowana. W prezbiterium stalle z namalowanymi na zapieckach scenami z życia pustelników. Klasztor, obecnie Wyższe Seminarium Duchowne, murowany, wzniesiony etapami w XVII w., przebudowany w poł. XVIII w., rozbudowany (dobudowa skrzydła pn.) w l. 1903-06.
Dzwonnica murowana z poł. XVIII w. Murowany dom kapelana z 2 poł. XVIII w. Murowana furta z poł. XVIII w., w której mieści się obecnie biblioteka seminaryjna z cennymi rękopisami i drukami, głównie religijnymi, z których najstarsze pochodzą z XV w. W 1910 wykopano należącą do Kazimierza Wielkiego koronę tzw. hełmową, zakładaną na zbroję, składaną na 4 zawiasach, wykonaną z miedzi i wysadzaną szkiełkami, eksponowaną w skarbcu na Wawelu.
Kościół i klasztor podominikański, obecnie rektorski św. Jakuba, murowany z cegły, trójnawowy, wzniesiony w 1 poł. XIII w. dla sprowadzonych tu z Krakowa przez biskupa Iwona Odrowąża w 1226 r. dominikanów, w miejscu wcześniejszego (którego relikty znajdują się m.in. pod prezbiterium obecnego) z fundacji Adelajdy, córki księcia Kazimierza Sprawiedliwego. Dobudowa dzwonnicy na przeł. XIII i XIV w. (w niej dzwon z 1314 r.), przebudowa sklepień w XVII w., dobudowa kaplic św. Walentego (obecnie Matki Boskiej Różańcowej), św. Jacka oraz Męczenników Sandomierskich w XVII w., gruntowna przebudowa (rekonstrukcja stanu pierwotnego) w l. 1907-09 wg proj. Jarosława Wojciechowskiego. Jest to jedna z nielicznych w Polsce budowli romańskich wykonanych z cegły, a nie z kamienia (obok kościoła św. Jana Jerozolimskiego w Poznaniu i kościoła św. Małgorzaty w Rokiciu k. Płocka). Główne wejście zdobi wspaniały trzynastowieczny podwójny, uskokowy portal objęty półkolistym łukiem, wykonany z profilowanej, także glazurowanej cegły. Otwory wejściowe mają trójlistne sklepienia ozdobione rozetami. Kapitele półkolumienek ozdobione są motywami roślinnymi i głowami ludzkimi fundatorów, biskupa Iwona Odrowąża i księżnej Adelajdy. Wokół ścian biegnie częściowo zachowany podwójny, plecionkowy fryz ceramiczny. Wewnątrz w prezbiterium XVI-wieczny krucyfiks, fragment poliptyku z 1599 r., przedstawiającego Matkę Boską Różańcową w otoczeniu świętych i znanych osób świeckich (m.in. króla Zygmunta III Wazy, cesarza Rudolfa II, papieża Klemensa VIII i św. Dominika) i drewniany sarkofag księżniczki Adelajdy (pochowanej tu w 1211 r.) wykonany z pnia dębowego w 1676 r. W nawie pn. w gablotach znajdują się szczątki 49 dominikanów, w tym przeora Sadoka, zamordowanych przez Tatarów w 1260 r. W podchórzu renesansowe płyty nagrobne. Na uwagę zasługują także kaplice: Męczenników Dominikańskich z polichromią wykonaną przez Karola de Prevot ilustrującą ich śmierć i wmurowaną tu w XIX w. płytą nagrobną księżniczki Adelajdy z XIV w., Matki Boskiej Różańcowej o wystroju secesyjnym z l. 1907-10 wykonanym wg proj. Karola Frycza, i św. Jacka – według tradycji miejsce pobytu w klasztorze św. Jacka Odrowąża. W sąsiedztwie głównego wejścia tablica upamiętniająca gen. Michała Sokolnickiego – bohaterskiego obrońcy miasta i kościoła w 1809 r. Resztki klasztoru (skrzydło zach.) murowane w XIV w., przebudowywane wielokrotnie i w znacznej części rozbudowane na pocz. XX w. Przed kościołem sędziwe lipy drobnolistne, według legendy sadzone przez św. Jacka korzeniami do góry i dlatego zdobią je gęste korony. W kościele i jego okolicy w 1965 r. kręcone były zdjęcia do filmu „Popioły” w reżyserii Andrzeja Wajdy. Wczesnogotycka dzwonnica z jednym z najstarszych dzwonów w Polsce z datą 1314. Kościół d. Franciszkanów Reformatów, obecnie paraf. św. Józefa, murowany, wzniesiony w l. 1679-89 (zapewne z cegły pochodzącej ze zrujnowanego zamku w Zawichoście), dobudowa kruchty zach. w XVIII w., wielokrotnie przekształcany. Wewnątrz stacje Męki Pańskiej namalowane ok. 1935 r. przez Jeremiego Kubickiego (1911-38) wspólnie z Anną Henneberg. W krypcie zmumifikowane zwłoki Teresy Izabeli Morsztynówny zmarłej w 1698 r. w wieku 18 lat. Murowany klasztor, użytkowany obecnie przez ss. franciszkanki, wzniesiony w 2 poł. XVII w., wielokrotnie przebudowywany (m.in. na cerkiew i budynek koszarowy).
Na terenie pobliskiego cmentarza (d. przykościelnego przy nie istniejącym kościele św. Wojciecha) mogiły kilkudziesięciu powstańców rannych w bitwie pod Szczekocinami 6 kwietnia 1794 r., a zmarłych w Sandomierzu. Dawna bóżnica żydowska, murowana, wzniesiona w 1758 r. (obecnie archiwum, ul. Basztowa). Dom kahalny, murowany, wzniesiony w 1 poł. XIX w. Kolegium jezuitów, tzw. Collegium Gostomianum (część zabudowań klasztornych jezuitów), obecnie remontowane, murowane, wzniesione etapami w l. 1605-09 i po 1615, ufundowane przez Hieronima Gostomskiego. Jedna z najstarszych szkół średnich w Polsce, słynęła z wysokiego poziomu nauczania. W 1773 r. nastąpiła kasata konwentu. Dobudowa skrzydła wsch. w l. 1820-26. Rozbiórka skrzydła pd. w końcu XIX w. Obiekt w remoncie z powodu uszkodzeń powstałych w czasie osuwania się skarpy wiślanej. Przed kolegium pomnik św. Ignacego Loyoli – założyciela zakonu jezuitów.