Trasa Opole Prószków Łącznik Korfantów Nysa 64km

Trasa Opole Prószków Łącznik Korfantów Nysa 64km

OPOLE

Wyjazd na pd. ul. Prószkowską.

WÓJTOWA WIEŚ

Dzielnica Opola, rozwidlenie dróg: w lewo do Krapkowic, na prawo do Prudnika.

PRÓSZKÓW

Wieś gminna do 2004, nad Potokiem Prószkowskim, lewym dopływem Odry. Miasto w l. 1560-1945. Zachował się średniowieczny układ urbanistyczny śródmieścia, charakterystyczny dla owalnie śląskich z dwoma bramami i rynkiem pośrodku. Z boku rynku barokowy kościół z XVII w. o frontowej elewacji zwieńczonej barokowym szczytem. We wnętrzu sklepienie kolebkowe z lunetami. W granicach starego miasta późnorenesansowy zamek z dziedzińcem arkadowym z 1677. Nad bramą wjazdową herb rodu Prószkowskich związanych z ostatnimi książętami opolskimi i właścicielami miasta do 1769. W narożach zamku bastionowe wieże. Wnętrza barokowe o bogatej sztukaterii. Wokół zamku park (0,75 ha), w którym rzeźba ogrodowa z XVIII w. oraz wiekowy buk. Od 1945 w zamku zakład psychiatryczny.

Ostatni z rodu Leopold Prószkowski założył w 1763 manufakturę fajansu. Po jego śmierci w 1769 tradycje kontynuował książę Karol Maksymilian Dietrichstein. Podejmowano również próby z porcelaną (1838). Po pożarze w 1853 zaniechano produkcji porcelany. Do dnia dzisiejszego w muzeach górnośląskich zachowały się delikatne wyroby manufaktury prószkowskiej malowane przez miejscowych twórców: Jana Woytka, Michała Skoczewskiego, Macieja Domagałę, Ignacego Wieczorka. Ponadto godne uwagi domy przy ul. Korfantego 5, Zawadzkiego 13,16,17, 36 z XVIII-XIX w.

Z Prószkowem związana jest pierwsza na Śląsku Akademia Rolnicza, założona w 1847, w której kształcili się m.in. Polacy z Poznańskiego. W 1865 i 1874 powstała tu stacja doświadczalna i stacja botaniczna. W 1881 uczelnię przeniesiono do Berlina organizując w jej miejsce szkołę rolniczo-ogrodniczą.

■ 2 km na pn. wieś Nowa Kuźnia, w której staw o pow. 20 ha. W rezerwacie wodnym występuje kotewka – orzech wodny (Trapa natans), aldmwanda pęcherzykowata (Aldrwanda vesiculosa), grzybień biały (Nymphaea alba), grążel żółty (Nupharluteum). W szuwarach gnieździ się rzadki na Opolszczyźnie – łabędź niemy. Żyje tu ok. 135 gatunków ptaków, m.in. błotniaki stawowe, bąki, bączki, trzciniaki, nur czamoszyi, perkoz rdzawoszyjny, kormoran czarny, żuraw popielaty, rybołów, bocian czarny, kaczka krzyżówka. W miejscach pokrytych torfowcami (mchy) występuje rzadka na Opolszczyźnie owadożema rosiczka okrągłolistna (Drosera rotundifolia).

■ 6 km na pn. wieś Domecko, w której w XVI w. istniała kuźnica należąca do Prószkowskich. Zachowała się kuźnia oraz murowane domy gospodarcze z XIX w. Obok ludowa kapliczka.

PRZYSIECZ, wieś.

Przy drodze staw z kotewką – orzechem wodnym i owadożernymi gatunkami roślin.

■ 3 km na pd. wsch. rezerwat leśny „Przysiecz” (3 ha), w którym starodrzew sudeckiego modrzewia (od 1804).

LIGOTA PRÓSZKOWSKA, wieś.

W kierunku Smołami fragment zespołu leśnego Borów Niemodlińskich. Na skraju lasu lipa drobnolistna o obw. 430 cm.

SMOLARNIA, wieś.

Odgałęzienie drogi do Głogówka (21 km).

CHRZELICE

We wsi zamek książąt opolskich z XIV w., od 1559 własność rodu Posadowskich. W XVII/XVIII w. przebudowany na barokową rezydencję, w komnatach zachowały się sklepienia kolebkowe i krzyżowe. W barokowej dzwonnicy zegar słoneczny z 1774. W sąsiedztwie zamku park z XVII w.

■ 8 km na pn. rezerwat leśny „Blok”, gdzie pod ochroną fragment dawnych Borów Niemodlińskich.

ŁĄCZNIK

We wsi barokowy kościół z l. 1720-23 z rokokową polichromią wykonaną przez jezuitę Kubena w 1761. W świątyni obraz z XVIII w., przedstawiający krajobraz miejscowy.

We wsi rozgałęzienie dróg: w lewo do Białej (12 km) i Krapkowic (24 km), w prawo do Korfantowa (12 km), którą biegnie nasza trasa.

POGÓRZE

Skrzyżowanie dróg: w prawo do Kuźnicy Ligockiej (6 km), w lewo do Białej (10 km).

Odgałęzienie drogi na pd. do Grabina (5 km) i Białej (9 km).

STARA JAMKA, wieś. KORFANTÓW

Miasto (2000 mieszk., 205 m n.p.m.) nad rz. Ścinawą Niemodlińską. Lokalny ośrodek handlowo-usługowy i rolniczy w dolinie Ścinawy Niemodlińskiej. Fabryka mebli (Opolskie Fabryki Mebli). Siedziba Urzędu Miasta i Gminy.

Do 1945 miasto rolnicze o nazwie Friedland (Fryląd i Fyrląd). Zniszczone w czasie działań wojennych w 1945 utraciło prawa miejskie i pierwotną nazwę. Miejscowość otrzymała nową nazwę – Korfantów, na cześć Wojciecha Korfantego (1873-1939), dziennikarza, działacza narodowego i polityka, dyktatora III powstania śląskiego. W lipcu 1993 Rada Ministrów przywróciła prawa miejskie.

Miasto znane już w 1335, należało do 1532 do Piastów opolskich i niemodlińskich. W kolejnych wiekach było własnością rodzin: Beroschinskych i Nowagków (1538-52), Redemów (1552-1677), Burghaussów (1677-1899), Piicklerów (1899-1945). Po 1742 utraciło prawa miejskie, jak większość miasteczek na Górnym Śląsku. Odnowienie praw miejskich nastąpiło w 1867. W 1783 miasteczko liczyło 684 mieszkańców, a 100 lat później – 2140. W poł. XIX w. Korfantów był silnym ośrodkiem usługowym dla pd. części powiatu niemodlińskiego. W 1855 miało tu swe warsztaty 34 szewców, 22 tkaczy, 15 krawców, 11 rzeźników i 39 innych rzemieślników. Wraz z procesem industrializacji i rozwojem lokalnego przemysłu (fabryka obuwia, wytwórnia wód i likierów, gorzelnia, tartak i cegielnia parowa), miasto na przeł. XIX i XX w. skutecznie konkurowało z powiatowym Niemodlinem.

Korfantów zachował średniowieczny układ urbanistyczny. Na wzniesieniu pałac i kościół paraf. Świętej Trójcy. W skład zespołu pałacowego wchodzą pałac renesansowy, zbudowany na planie podkowy, budynek bramny i oficyna z przełomu XVII i XVIII w. Obok pałacu czworoboczna wieża i okrągła baszta. Pałac zniszczony w 1945, odbudowany w l. 1963-68. Pałac otacza park krajobrazowy z XVIII w., w którym pomnik przyrody – 500-letni dąb szypułkowy o obw. 6 m. Neobarokowy kościół z 1903 posiada wczesnogotycką wieżę z XIII w. Wewnątrz kościoła epitafia z końca XVI i XVIII w., rzeźby, tablica na kościele z 1797. W śródmieściu kilka domów z 1 poł. XIX w.

W Korfantowie skrzyżowanie dróg: w prawo do Niemodlina (19 km), w lewo do Białej (14 km). Trasa prowadzi na zach. do Nysy (19 km).

RYNARCICE, wieś.

WŁODARY

We wsi ciekawy kościół barokowy, zbudowany w l. 1749-54.

KUBICĘ, wieś.

WYSZKÓW ŚLĄSKI

Wieś z 1284, klasycystyczna kaplica św. Jerzego z l. 1822-44, trzy klasycystyczne spichlerze z pocz. XIX w.

KONRADOWA, wieś.

NYSA

Przez miasto przebiega trasa główna Opole – Paczków.