Niedziałowice. Wieś składająca się Z dwóch części Niedziałowic Pierwszych i Niedziałowic Drugich. Przy drodze do Depułtycz znajduje się wczesnośredniowieczny kurhan ziemny o średnicy podstawy ok. 50 m, zw. Mogiłkami. W 1863 r. pochowano w nim także poległych powstańców.
4 km na pn. zach. Rejowiec Fabryczny. Miasto (ok. 4700 mieszk.), siedziba urzędów gminy i gminy miejskiej. Znajduje się tu najstarsza w Polsce czynna cementownia „Firlej” z 1923 r., także nowsza „Pokój” zbudowana w l. 1951-58 oraz odkrywkowa kopalnia margli i wapieni kredowych stanowiących surowce do wyrobu cementu. Początkowo niewielka osada założona przy stacji kolejowej i w sąsiedztwie cementowni. W 1958 r. otrzymała status osiedla, a w 1962 r. prawa miejskie. Dominuje tu powojenna zabudowa miejska, urozmaicona wielką bryłą współczesnego kościoła paraf. Podwyższenia Krzyża Świętego wzniesionego w 1981 r. Starszą budowlą jest dwór zbudowany w l. 1895-1900 przez Mieczysława Morawskiego. Murowany na rzucie prostokąta z gankiem od frontu. Jednokondygnacyjny, od zachodu alkierz o dwóch kondygnacjach, kryty dachem dwuspadowym. Obecnie siedziba Miejskiego Ośrodka Kultury. Dwór otacza park krajobrazowy z poł. XIX w. z aleją świerkową i okazami starodrzewu. Nieopodal, przy drodze do Pawłowa, cmentarz wojenny z 1915 r., w formie kopca ziemnego kryjącego szczątki żołnierzy armii austriackiej, niemieckiej i rosyjskiej.
7 km na zach. Zulin. We wsi d. cerkiew obecnie kościół rzymskokatolicki Królowej Korony Polskiej. Wzniesiona w l. 1900–06, murowana. W sąsiedztwie wsi grodzisko wczesnośredniowieczne z zachowanym wałem ziemnym i fosą.
KRUPE
Wieś położona na skraju Pagórów Chełmskich, pośród kompleksu stawów rybnych. Trwała ruina późnorenesansowego zamku z końca XVI w. Głośny działacz sejmowy, arianin Paweł Orzechowski wzniósł w Krupem wspaniałą, silnie obwarowaną rezydencję. Obiekt składał się z dwóch części, tj. zamku właściwego oraz przyległego do niego przedzamcza tworząc z nim zamknięty obwód warowny. Zamek właściwy usytuowany był na niedużej platformie i otoczony wewnętrzną fosą. Na fasadzie pd. zachowało się sgraffito z motywami roślinnymi. Z obwodu warownego przetrwał do dziś fragment sześciobocznej bastei pd. wraz z elementami przylegających do niego kurtyn. W murach liczne strzelnice kluczowe i szczelinowe. Pozostałości zamku są szczególnie cennym zabytkiem architektonicznym mającym również wartość historyczną jako siedziba działacza ariańskiego Pawła Orzechowskiego i ośrodek różnowierczy. Zamek został zniszczony podczas najazdu Kozaków pod wodzą Bohdana Chmielnickiego w 1648 r.
Dwór murowany, klasycystyczny, wzniesiony w l. 1779-1782 przez Jana Michała Reja, przebudowany ok. 1840 r., obecnie własność prywatna. Parterowy, na rzucie kwadratu, kryty dachem łamanym kopertowym, siedmioosiowy, z drewnianym portykiem na osi od frontu i półkolistym ryzalitem od tyłu oraz dwoma alkierzami po bokach. Zdewastowany, obecnie remontowany i adaptowany na cele mieszkalne. W trakcie remontu projektowane jest odtworzenie dawnego wystroju stiukowego i ozdobnych drewnianych posadzek z różnych gatunków drewna. Wokół dworu park krajobrazowy z pocz. XIX w. z okazami starodrzewu. Dawna cerkiew prawosławna, obecnie kościół rzymskokatolicki Matki Boskiej Częstochowskiej, wzniesiona ok. 1900 r., murowana. Wewnątrz m.in. XVIII-wieczny obraz Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny.
4 km na pn. Krynica. Wieś na terenie Pagórów Chełmskich. Na szczycie zalesionego wzgórza unikatowy w formie grobowiec „Arianka” – zagadkowa budowla wieżowa, zw. też „Grobiskiem : Wzniesiony został w 1 poł. XVII w., najprawdopodobniej jako mauzoleum arianina Pawła Orzechowskiego. Grobisko wybudowane zostało na rzucie kwadratu o bryle zbliżonej do sześcianu. Ma niedostępną kryptę. Jej przyziemie ma charakter monumentalnego cokołu, który stanowi podstawę dla drugiej wysokiej na 20 m części wznoszącej się formie wysmukłego ostrosłupa. Jest to unikatowy przykład budowli grobowej związanej z ruchem różnowierczym z okresu reformacji.