Trasa Andruszkowice – Skotniki

ANDRUSZKOWICE

We wsi pomnik Wincentego Kadłubka z 1791 r.

ZŁOTA

We wsi stanowisko archeologiczne – owalna osada obronna otoczona fosą, datowana na 3500 lat p.n.e. – uznawana za najstarsze osiedle obronne na ziemiach polskich. Wiązana jest z tzw. kulturą lendzieńską, powstała w wyniku migracji kultur naddunajskich.

Osada ma ok. 300 m dł. i do 90 m szerokości. W pobliżu osady cmentarzysko, zapewne kultowe, na którym osobliwością są wyjątkowo liczne zbiorowe pochówki zwierząt. Tego typu cmentarzysko jest unikatowe na skalę światową i pod względem ilościowym ma swój odpowiednik tylko w Shellal (w Nubii – starożytny Egipt). Na terenie wsi znajdowała się także osada otwarta datowana na II w. p.n.e. do V w. n.e. z okresu tzw. kultury przeworskiej (wytworzonej pod wpływem oddziaływań celtyckich). Mieszkańcy osady zajmowali się garncarstwem (znali technikę toczenia naczyń na kole garncarskim), kowalstwem, obróbką bursztynu oraz handlem. Park krajobrazowy z XVIII w.

SAMBORZEC

Wieś, siedziba urzędu gminy. Stanowisko archeologiczne: cmentarzysko z okresu kultury pucharów lejkowatych (ok. 2000 lat p.n.e.). Wzmiankowana w XIII w. Kościół paraf. Świętej Trójcy, murowany, wzniesiony w poł. XIII w., zniszczony w 1656 r., rozbudowany i przebudowany z 1. 1688-91, dobudowa zakrystii i kruchty pd. w końcu XIX w. Prezbiterium prostokątne romańskie zamknięte romańską absydą. Nawa barokowa na rzucie zbliżonym do elipsy. Wnętrze barokowe. Murowana dzwonnica z 1880 r. Murowany dwór z 1860 r., ślady parku z XIX w.

5 km na zach. Chobrzany. We wsi kościół paraf, św.św. Jana Ewangelisty i Marty, murowany, wzniesiony w l. 1870-72. Wewnątrz XV-wieczny obraz „Święta Rozmowa” przedstawiający Matkę Boską z Dzieciątkiem, św. Jana i św. Martę. Murowana kaplica cmentarna z 1850 r.

Skrzyżowanie dróg. 2 km na pd. od skrzyżowania dróg – Skotniki. Pierwotnie wieś książęca, od XIV w. do 1944 r. własność rodu Bogoriów Skotnickich. Stąd pochodzili m.in. Mikołaj Bogoria – fundator klasztoru Cystersów w Koprzywnicy (1185), Mikołaj Bogoria (zm. 1338) – wojewoda krakowski i doradca polityczny Władysława Łokietka, Jarosław Bogoria Skotnicki (1276-1376) – doradca polityczny Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego, arcybiskup gnieźnieński w l. 1342-74, działacz na rzecz zjednoczenia rozbitej dzielnicowo Polski, współautor kodyfikacji prawa polskiego (statuty wiślickie i wielkopolskie) i kościelnego, inicjator przebudowy katedry gnieźnieńskiej, budowy licznych zamków (Kamień Krajeński, Łowicz, Uniejów, Opatówek) i kościołów, założyciel wielu miast i wsi, Mikołaj Bogoria Skotnicki (zm. 1381)-kasztelan zawichojski, współtwórca unii polsko-litewskiej, rzecznik powołania na tron Polski Władysława Jagiełły oraz Marcin Bogoria Skotnicki (ok. 1435-1514) – sędzia ziemski sandomierski, kasztelan zawichojski, stronnik kolejnych Jagiellonów.

Kościół paraf. św. Jana Chrzciciela, murowany z cegły, wzniesiony w l. 1347- 70, fundacji arcybiskupa gnieźnieńskiego Jarosława Bogorii Skotnickiego, dobudowa kruchty pd. i przedsionka od pn. ok. 1770 r., przebudowa szczytu zach. w końcu XIX w. Wnętrze nawy przykryte jest sklepieniem gwiaździstym wspartym na usytuowanym pośrodku sześciobocznym filarze. Wyposażenie wnętrza rokokowe. Na ścianach wewnętrznych malowidła z XIV-XV w. przedstawiające m.in. „Ukrzyżowanie” i motywy przyrodnicze. Murowana dzwonnica z końca XVIII w. Murowany dwór rodziny Bogoriów Skotnickich z przeł. XVII i XVIII w., Z drewnianym korpusem wystawionym w końcu XVIII w. i 4 alkierzami usytuowanymi w narożach. Dwór nakryty jest łamanym dachem krytym gontem. Pozostałości fosy i parku – z XVIII w.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *