KOPRZYWNICA
Wieś na terenie Niziny Nadwiślańskiej, nad Koprzywianką (lewy dopływ Wisły), siedziba urzędu gminy.
W 1185 r. ufundowanie przez Mikołaja Bogorię ze Skotnik klasztoru dla cystersów sprowadzonych tu z Morimond we Francji (skasowanego w 1819 r.). W l. 1268-1869 miasto. 23 lutego 1280 r. zwycięstwo Leszka Czarnego nad wojskami ruskimi (i podporządkowanymi im wojskami tatarskimi) dowodzonymi przez księcia halickiego Lwa Daniłowicza, który dążył do podbicia dzielnicy krakowsko-sandomierskiej. W XV i XVI w. rozwój rzemiosła, a zwłaszcza kowalstwa, tkactwa, szewstwa i kuśnierstwa. Od 1795 r. w zaborze austriackim. W l. 1815-1918 w Królestwie Polskim.
Zachował się układ urbanistyczny ukształtowany od 2 poł. XIII w. do 1869 r. Późnoromański kościół pocysterski, obecnie paraf, św. Floriana, murowany z ciosów piaskowca w l. 1207-18 przez muratora Simona, ukończony w 1240 r., dobudowa zakrystii w 1697 r„ dobudowa biblioteki – obecnie kaplicy św. Walentego – od pd. ramienia transeptu w końcu XVII w., dobudowa fasady zach., kruchty i sygnaturki (w kształcie wielkiego kielicha) w końcu XVIII w. Budowla trójnawowa w układzie bazylikowym, z transeptem. Wewnątrz na ścianach, sklepieniu i filarach malowidła z różnych okresów, m.in. w prezbiterium scena „Sądu Ostatecznego” z ok. 1400 r. We wczesnobarokowym ołtarzu głównym obraz Bartłomieja Strobla „Wniebowzięcie Matki Boskiej” z 1645 r., postać Matki Boskiej przypomina wizerunek królowej Marii Gonzagi, żony Władysława IV, pozostałe osoby z dworu królewskiego w strojach barokowych. Renesansowe płyty nagrobne Niedrzwickich z końca XVI w.
W klasztorze przez osiem dni w 1370 r. przebywał ciężko chory król Kazimierz Wielki. Prawdopodobnie w podziemiach kościoła pochowany został Niemierz – zmarły tragicznie syn króla Kazimierza Wielkiego i Esterki.
Pozostałości klasztoru murowanego z kamienia z 1 poł. XIII w., kilkakrotnie rozbudowywanego, przebudowywanego i częściowo rozbieranego, obecnie nie użytkowany. Z d. pomieszczeń wyróżnia się kapitularz o sklepieniu krzyżowo-żebrowym wspartym na dwóch kolumnach i fragmenty krużganków z bogato rzeźbionymi wspornikami w postaci masek ludzkich i zwierzęcych. Murowany d. dwór opacki z 1 poł. XVII w., przebudowany w XVIII w. Kościół filialny Matki Boskiej Różańcowej, murowany, wzniesiony ok. 1470 r., dobudowa kaplicy pd. w l.1693-94, zamieniony na skład w 1821 r., częściowo rozebrany w poł. XIX w., dobudowa nawy do kaplicy w końcu XIX w. Wewnątrz późnorenesansowy ołtarz główny, pomiędzy nawą a prezbiterium barokowy portal z końca XVII w. z czarnego marmuru dębnickiego z żelazną kratą kowalskiej roboty z tego samego okresu. Murowana brama-dzwonnica z końca XIX w. Pomnik upamiętniający oddział partyzancki „Jędrusiów” – aktywny w okolicach Koprzywnicy w l. 1939-44.
Zalew na Koprzywiance o pow. 17 ha – nieopodal zespołu klasztornego.