Otmuchów

Kościół ma bryłę bazylikową z wyodrębnionym transeptem i dwu-wieżową fasadą dominującą nad placem rynkowym, nadającą mu kształt pierwotnej świątyni. We wnętrzu dominuje nawa główna poszerzona o rzędy kaplic zaakcentowanych arkadami, nad którymi arkady empor. Kościół otmuchowski nawiązuje w wielu rozwiązaniach architektonicznych do kościoła nyskich jezuitów. Wnętrze kościoła, jednolite stylowo, o bogatej dekoracji, wyposażeniu i sprzętach, jest dziełem kilku artystów znaczących dla śląskiej kultury okresu baroku: Karola Dankwarta i Michała Leopolda Willmanna, Jana Józefa Weissa, Jana Weinmanna. Pierwszy z nich (Szwed z pochodzenia) posiadał tytuł nadwornego malarza króla polskiego, był twórcą m.in. polichromii bazyliki częstochowskiej i kościoła jezuitów poznańskich. Dankwart stworzył otmuchowską polichromię w l. 1693-94, będącą integralną częścią wnętrza kościoła, tzn. podporządkował dekorację malarską architekturze. Treści polichromii uzgodnione były z doradcą biskupa Franciszka Ludwika – jezuitą Ignacym Wossenhoven.

W l. 1978-80 konserwację malowideł przeprowadził Ryszard Krzemiński. Autorem prac sztukatorskich był Włoch Piotr Simonetti wraz z Giovannim Alberti i Bartolomeo Mutino (1693). Twórcą dwóch bocznych ołtarzy był miejscowy rzeźbiarz Jan Józef Weiss (zm. 1707). Jego umiejętności snycerskie pozwoliły na stworzenie oryginalnego stylu grupy tanecznych aniołów o wydłużonych proporcjach. Ołtarz główny powstał ok. 1696 i jest dziełem Jana Weinmanna z Ellwangen Wirtembergii, kilkakrotnie naprawiany w 1730,1800, a w 1882 wymieniono wszystkie snycerskie elementy (kolumny, figury). W ołtarzach umieszczono obrazy pędzla Michała Leopolda Willmanna (1630-1706), zwanego śląskim Rembrandtem (posiadał pracownię w Lubiążu). W ołtarzu głównym obraz „Św. Mikołaj błogosławi rozbitków” (1696), a w bocznych „Ścięcie św. Jana” i „Śmierć św. Franciszka”. W ołtarzu pn. kaplicy przywieżowej fundacji braci Lorenzów, czwarty obraz Willmanna „Męczeństwo św. Wawrzyńca”. Autorem obrazu z 1696 w ołtarzu św. Jana Nepomucena jest Jan Clayssen z Antwerpii (sprowadzony w 1694 do Nysy). Twórcami wyposażenia także byli Weiss i Weinmann. Naczynia liturgiczne również są wytworem rzemiosła artystycznego z przełomu XVII i XVIII w., a świeczniki i żyrandole z XVIII i XIX w. Z pocz. XIX w. klasycystyczne obrazy w prezbiterium: „Łamanie chleba”, „Pieta” i obraz ze św. Dominikiem. Przykładem XIX-wiecznego malarstwa ludowego jest m.in. Matka Boska Częstochowska. Stację drogi krzyżowej namalował w 1855 Reinder.

W bloku śródrynkowym jeden z najładniejszych na Śląsku renesansowy ratusz z ok. 1538, rozbudowany w 1604 (nadbudowa wieży z zegarem), odbudowany po 1741 (wojna prusko-austriacka), przebudowany w 1887 (wielki pożar) i restaurowany w 1827, 1909, 1933, 1937-76. Na elewacji ratusza i wieży dekoracja sgraffitowa i zegary słoneczne z 1575 z herbem biskupa Marcina Gerstmanna. W przyziemiu części pn.-zach. kawiarnia „Pod Słonecznym Zegarem” ze sklepieniami kolebkowymi z lunetami i gurtami. Dekorację sgraffitową na wieży zakończonej barokowym hełmem odkryto w 1933 i zrekonstruowano.

Obok ratusza kolumna maryjna z 1734. W wyniku działań wojennych zniszczeniu uległo wiele kamienic, m.in. wokół rynku (pierzeja pd. oraz częściowo zach. i pn.). Z zachowanych i odnowionych ostatnio zabytków zasługują na uwagę kamienice w bloku śródrynkowym (nr. 2-5) z XVIII i XIX w. Zachowały się natomiast barokowe kamienice z 1. poł. XVIII w. przy ul. Nyskiej nr 2, 4, 6.

Otmuchów jest miastem zieleni, w osadzie dwa parki o bogatym drzewostanie z dębami i cisami jako pomnikami przyrody. Dysponuje również obiektami sportowymi (baseny, boiska, korty) przy ul. Sportowej, a nad zbiornikiem Otmuchowskim, ośrodek sportów wodnych oraz liczne ośrodki sportowe i rekreacyjne, m.in. Ośrodek Wypoczynkowy „Sandacz”. Również w pobliskich miejscowościach – (Samowicach, Ośrodek Wypoczynkowy „Skalnik”) i Sciborzu (WOSTiW) ogólnodostępne dobrze wyposażone wodne ośrodki. Co roku w lecie (VI-VIII) odbywa się w Otmuchowie impreza kulturalna „Lato Kwiatów”. Miejskie zieleńce pokrywają się wtedy wyszukanymi kobiercami utworzonymi z kwiatów, a na wystawach zobaczyć można oryginalne kompozycje z ciętych kwiatów oraz okazy kaktusów i innych roślin.

Wyjazd z Otmuchowa w kierunku pd.-zach. Droga prowadzi wzdłuż pd. brzegu Zbiornika Otmuchowskiego, utworzonego w 1933 na Nysie Kłodzkiej. Pow. 2348 ha, dł. 6,5 km, szer. 3,5 km, maks. głęb. 12 m, pojemność całkowita 134,5 mln m3. Sztuczny zbiornik posiada najdłuższą w Polsce ziemną zaporę, przy której elektrownia wodna o mocy 4,8 MW. Nad zbiornikiem liczne ośrodki rekreacyjne i żeglarskie, m.in. kempingi w Otmuchowie i Sciborzu.

■ 4 km na pd. wsch. Zwierzętnik. We wsi pawilon myśliwski (proj. arch. Michał Klein) zbudowany w l. 1713-14 na planie elipsy. Oryginalna forma oraz prace sztukatorskie wykonane przez Włochów klasyfikowały pawilon do pionierskich dzieł architektury doby baroku. Dziś zaniedbany i zdewastowany.

Odgałęzienie drogi do Kałkowa i Piotrowic Nyskich.

■ 7 km na pd. wieś Kałków. Gotycki kościół wzniesiony na planie krzyża w poi. XIII w. restaurowany w l. 1930-34. Świątynia wzniesiona z cegły, kamień zastosowano do wykonania detali.

Godne uwagi elementy późnoromańskie i wczesno gotyckie, m.in. wspaniały portal z poł. XIII w. w pd. ramieniu transeptu – archiwolta pokryta dekoracją o motywach roślinnych i zwojowych.

Piękna polichromia z ok. XIV w. odkryta podczas prac restauracyjnych oraz monumentalna wieża z krenelażem i fryzem arkadowym.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *