NIEMODLIN
Miasto (ok. 7000 mieszk., 170 m n.p.m.) położone nad rz. Ścinawą Niemodlińską na Równinie Niemodlińskiej, w pd. części Niziny Śląskiej o ciekawym układzie urbanistycznym i interesujących zabytkach. Siedziba Urzędu Miasta i Gminy.
Osada targowa na szlaku handlowym, biegnącym z Opola przez Nysę, Kłodzko do Pragi lub Brna, występuje w dokumencie z 1224. Prawa miejskie otrzymała pod koniec XIII w. W 1. 1313-96 stolica księstwa niemodlińskiego. Do 1532 w granicach księstwa opolskiego. Następnie miasto prywatne w rękach rodów Pucklerów (od 1572), Zierotinów (od 1650) i Praschma (od 1779).
Książę Bolesław (z linii namysłowskiej) wzniósł przed wjazdem do miasta zamek obronny, rozbudowany w XVI i XVII w. przez kolejnych właścicieli. W XIX w. powstał tu niewielki przemysł terenowy (browar, fabryczka dachówek, cegielnia, fabryka lin i powrozów). W XIX w. miasteczko liczyło ok. 2000 mieszkańców. Do XVI w. przeważała tu ludność polska. 18 III 1945 do zniszczonego miasta wkroczyły oddziały Armii Czerwonej.
Średniowieczny układ urbanistyczny Niemodlina odbiega od charakterystycznych śląskich owalnie i ma kształt miasta przytraktowego, zamkniętego od jednej strony XIV-wiecznym zamkiem, a od drugiej kościołem. W XV w. otoczone zostało murami obronnymi. Niemodlin posiadał też 2 bramy: Opolską i Nyską. Do dziś zachowały się jedynie pd. fragmenty murów (ok. 250 m) i fragment obok kościoła parafialnego zamykający rynek od zach. Gotycki kościół powstał w XIV w. (prezbiterium). Nawa i wieża wzniesione w. XV w. Rozbudowany został w XVII w. w stylu baroku (sklepienia beczkowe z lunetami). Ze średniowiecznej świątyni oprócz zewnętrznej elewacji i skarp zachowały się gotyckie portale kamienne, a w prezbiterium wnęka ze średniowieczną ławą. Pierwotny XIV-wieczny zamek piastowski, po pożarze w 1552 rozbudowany w 1. 1573-77 i 1589-92 przez Jakuba Westphalema i Jana Czermca, przebudowany w XVIII i XIX w. Obecnie tworzy późnorenesansową 4-skrzydłową budowlę z otwartymi (z 3 stron) krużgankami wokół dziedzińca i narożnymi wieżami, w których są klatki schodowe. Na osi elewacji frontowej wysoka XVIII-wieczna wieża bramna z szeroką sienią przejazdową o sklepieniu beczkowym z lunetami. Z dziedzińca przybramnego do wieży bramnej prowadzi most przerzucony nad fosą zamkową. Na balustradach mostowych barokowe figury świętych. Barokowa kaplica zamkowa w skrzydle zach. pochodzi z 1619. Po zniszczeniach wojennych zamek odrestaurowały w latach sześćdziesiątych wrocławskie Pracownie Konserwacji Zabytków. Obecnie mieszczą się tutaj zbiory Wojewódzkiej Biblioteki Pedagogicznej.
W rynku XIX-wieczny ratusz oraz domy mieszczańskie z XVIII i XIX w. wokół barokowej kamiennej figury św. Floriana.
Wokół miasta i w dorzeczu Ścinawy Bory Niemodlińskie z licznymi stawami.
■ 5 km na pn. (droga do Lewina Brzeskiego) wieś Szydłowiec, w której renesansowy kościół z 1617. Wnętrze z epoki. Sklepienie kolebkowe zdobione stiukową dekoracją. W parku krajobrazowym ze starodrzewem ruiny dworu z XVII w.
Dla chętnych proponujemy wycieczki przez Bory Niemodlińskie, wzdłuż Ścinawy Niemodlińskiej (prawego dopływu Nysy Kłodzkiej).
■ 2 km na pd. Wydrowice. We wsi zabudowania folwarczne z poł. XIX w., m.in. spichlerz, budynki mieszkalne. Przed Wydrowicami 200-letnia lipa drobnolistna.
■ 4 km na pd. od miasta ośrodek wypoczynkowy w Lipnie. W brzozowym lesie basen kąpielowy. 3 km dalej na pd. zach. centrum wsi Lipno. Zabytkowy pałac oraz pomniki przyrody – sosna pospolita o obw. 275 cm i głaz narzutowy (granit) o obw. 350 cm. W pobliżu wsi jeziorka z siedliskami ptactwa wodnego.
■ 7 km na pd. wsch. wieś Skarbiszowice, dwór, dzwonnica i stodoła z XIX w.
■ 7 km na pd. wieś Tułowice. Fabryka porcelitu czynna od pocz. XIX w., pmdukująca m.in. zestawy obiadowe, serwisy do kawy i herbaty. W parku krajobrazowym z XIX w. pałac neorenesansowy z 1879. We wsi kościół neoklasyczny z pocz. XIX w., młyn wodny o konstrukcji szkieletowej z 1763 oraz murowany dworek i stajnie. W okolicy stawy rybno-hodowlane oraz siedliska ptaków wodno-błotnych. Za Ścinawą Niemodlińską młyn z poł. XIX w.
W Niemodlinie rozwidlenie dróg. Z Niemodlina wyjeżdżamy w kierunku pd.-zach. ul. Nyską.